13-05-2025
❮ Làm sao để phòng bệnh Đạo Ôn và Đốm Vằn trong điều kiện ẩm ướt?
Mùa mưa đến, độ ẩm cao, nắng ít – đây là điều kiện lý tưởng để hai bệnh nguy hiểm là đạo ôn và đốm vằn bùng phát trên lúa. Nếu không phòng ngừa sớm, cây lúa sẽ bị hại nặng, năng suất giảm mạnh. Vậy, làm sao để phòng bệnh hiệu quả khi thời tiết ẩm ướt?1. Hiểu về bệnh đạo ôn và đốm vằn
Bệnh đạo ôn (cháy lá, cháy cổ bông):
- Do nấm Pyricularia oryzae gây ra.
- Xuất hiện từ giai đoạn mạ đến làm đòng, gây cháy từng đốm trên lá, nặng thì cháy cả ruộng.
- Khi bệnh tấn công cổ bông có thể làm lép hạt hàng loạt.
Bệnh đốm vằn:
- Do nấm Rhizoctonia solani gây ra.
- Gây vết bệnh dạng bầu dục màu xám nâu ở bẹ lá, thân, lúa càng lớn bệnh càng nặng.
- Phát triển mạnh khi ruộng ẩm ướt, lúa tốt rậm rạp, nhất là từ thời điểm lúa bắt đầu làm đòng trở đi.
2. Biện pháp phòng bệnh hiệu quả khi trời ẩm
Quản lý nước và mật độ gieo sạ hợp lý
- Gieo sạ thưa, đều tay, tránh sạ dày để ruộng thông thoáng, giảm ẩm độ trong tán lá.
- Thoát nước tốt sau mưa hoặc khi ruộng quá ẩm – ruộng khô ráo là yếu tố quan trọng giúp hạn chế nấm bệnh.
Chọn giống kháng bệnh tốt
- Ưu tiên sử dụng giống kháng đạo ôn tốt như: OM 5451, OM 18, Đài Thơm 8…
- Không dùng giống mẫn cảm bệnh nếu ruộng thường xuyên ẩm hoặc vùng thấp trũng.
Xử lý giống trước khi sạ
- Ngâm ủ giống kỹ, xử lý bằng thuốc trừ nấm hoặc nước muối để tiêu diệt mầm bệnh.
- Giai đoạn ủ nên để nơi khô thoáng, không để úng úa.
Bón phân cân đối, tránh thừa đạm
- Bón đúng – đủ – cân đối giữa Đạm, Lân, Kali.
- Thừa đạm là nguyên nhân chính làm cây mềm yếu, dễ nhiễm đạo ôn và đốm vằn.
Chủ động phun thuốc phòng khi thời tiết bất lợi
- Khi thấy trời âm u kéo dài, có sương hoặc mưa nhiều, bà con nên chủ động phun phòng thuốc nấm vào giai đoạn lúa:
- 3–4 lá (phòng đạo ôn sớm)
- Trước làm đòng (phòng đạo ôn cổ bông và đốm vằn)
- Ưu tiên dùng thuốc đặc trị có hoạt chất như Tricyclazole, Isoprothiolane (đạo ôn) và Validamycin, Hexaconazole (đốm vằn).
Một số lưu ý thêm
- Kiểm tra ruộng thường xuyên sau những đợt mưa liên tục.
- Luân canh vụ mùa hợp lý, dọn sạch tàn dư rơm rạ để giảm mầm bệnh trong đất.
- Tưới nước vừa đủ, không giữ nước liên tục khi thời tiết đang ẩm.
Bệnh đạo ôn và đốm vằn rất dễ phát triển trong điều kiện ẩm ướt. Bà con cần chủ động phòng từ sớm bằng cách gieo sạ hợp lý, bón phân cân đối, chọn giống kháng và phun thuốc đúng thời điểm. Phòng bệnh bao giờ cũng rẻ và hiệu quả hơn chữa bệnh!